- Objawy są niemal identyczne jak u osób uzależnionych od substancji chemicznych. W obu przypadkach obserwuje się kompulsywne zaspokajanie określonej potrzeby, połączone z utratą kontroli nad nią i podporządkowaniem jej codziennego życia – mówi Magdalena Krukowska – Sidorczuk, psycholog i psychoterapeuta Poradni Zdrowia Psychicznego Harmonia Grupy LUX MED. 

Dodaje, że spędzanie czasu w sieci to uciekanie od rzeczywistości, w której dzieci nie radzą sobie z trudnymi emocjami: lękiem, złością, samotnością. W wirtualnym świecie łatwiej o akceptację i zrozumienie, szybciej można zbudować poczucie przynależności do grupy rówieśniczej. Wielu osobom pomaga to zmniejszyć stres i poprawić złe samopoczucie. Dzieci, które zbyt wiele czasu poświęcają zabawie smartfonem, często rekompensują sobie w ten sposób brak więzi z rodzicami i problemy w nawiązywaniu lub utrzymaniu kontaktów.

Uzależnienie od internetu przejawia się nadmiernym korzystaniem nie tylko z komputera, ale przede wszystkim ze smartfona, który – w przeciwieństwie do komputera – pozostaje w zasięgu ręki przez całą dobę.
 

- Fonoholik odczuwa potrzebę nieustannego sięgania po telefon nawet wtedy, kiedy nie ma ku temu żadnej rzeczywistej potrzeby. Co chwilę sprawdza powiadomienia, a jeśli nie ma takiej możliwości, odczuwa niepokój i rozdrażnienie, mogące przerodzić się nawet w agresję lub autoagresję – wymienia specjalistka.
 

• nie rozstają się ze swoim telefonem, przerywają rozmowę, aby odebrać połączenie lub odpisać na wiadomość, korzystają z niego w miejscach i sytuacjach, w których nie powinno się tego robić (np. w toalecie lub podczas przechodzenia przez jezdnię); ukrywają używanie smartfona przed rodzicami
• są zdenerwowane, gdy ogranicza się im możliwość korzystania z telefonu
• zaniedbują swoje codzienne aktywności i obowiązki - szkołę, zajęcia sportowe, rezygnują z pozaszkolnych zainteresowań, by surfować w sieci, wycofują się z życia towarzyskiego i ograniczają kontakty bezpośrednie z rówieśnikami 
• korzystają z smartfona tak często, że bywają niewyspanie, nie dbają o wygląd, potrafią zapomnieć o jedzeniu, są zdekoncentrowane. 

Oczywiście nie w każdym przypadku częste, czy nawet nadmierne używanie telefonu przez dziecko oznacza zaburzenia. Jest to jednak sytuacja, która łatwo może wymknąć się spod kontroli. Gdy pojawią się pewne symptomy powinno to skłonić do bezzwłocznego zasięgnięcia porady fachowca.

- To tzw. symptomy odstawienne. Jeśli zaobserwujemy, że dziecko jest pobudzone psychoruchowo, odczuwa nieustanny lęk, niepokój, obniżony nastrój czy reaguje agresją na próbę ograniczenia mu korzystania z telefonu, warto skonsultować się ze specjalistą, który zdiagnozuje i oceni stopień uzależnienia dziecka od internetu lub smartfona i w razie potrzeby zaproponuje odpowiednią psychoterapię – radzi Magdalena Krukowska – Sidorczuk.  
 

Nie należy mieć złudzeń, że w dzisiejszym świecie można dzieci odizolować od internetu. Jednak nadzór nad tym, jak dziecko z niego korzysta i wypracowanie jasnych zasad jest możliwe.

• 801 889 880 telefon zaufania – uzależnienia behawioralne. Czynny codziennie, także w weekendy, w godzinach od 17.00 do 22.00.

Konsultacje telefoniczne prowadzone przez specjalistów Instytutu Psychologii Zdrowia PTP, przeszkolonych w zakresie problematyki uzależnień behawioralnych. Koszt połączenia zależnie od taryfy operatora.

• 800 100 100 – telefon dla rodziców i nauczycieli. Linia czynna jest od poniedziałku do piątku w godzinach 12.00–15.00. Więcej informacji na stronie.

Bezpłatna i anonimowa pomoc telefoniczna oraz online dla rodziców i nauczycieli, którzy potrzebują wsparcia i informacji w zakresie przeciwdziałania przemocy, a także pomocy psychologicznej dzieciom przeżywającym kłopoty i trudności, takie jak: agresja i przemoc w szkole, cybeprzemoc i zagrożenia związane z nowymi technologiami, wykorzystanie seksualne, kontakt z substancjami psychoaktywnymi, depresja i obniżony nastrój, myśli samobójcze, zaburzenia odżywiania. 

• 116 111 – telefon zaufania dla dzieci i młodzieży. Dostępny codziennie od 12.00 do 2.00 w nocy. 

Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę udostępnia bezpłatny i anonimowy telefon dla dzieci i młodzieży. Można także zarejestrować się na stronie internetowej i napisać wiadomość do konsultantów pełniących dyżur online. Więcej informacji na stronie https://116111.pl/

• 800 12 12 12 – dziecięcy telefon zaufania Rzecznika Praw Dziecka. Czynny od poniedziałku do piątku w godzinach od 8.15 do 20.00.

Bezpłatna działająca całodobowo telefoniczna linia interwencyjna dla dzieci i młodzieży. Osoby dorosłe mogą zgłaszać problemy dzieci lub rażące zaniedbania względem nich. Więcej informacji na stronie https://brpd.gov.pl/telefon-zaufania

• Dyżurnet.pl

Zespół ekspertów NASK – Państwowego Instytutu Badawczego, działający jako punkt kontaktowy do zgłaszania nielegalnych treści w internecie, szczególnie związanych z seksualnym wykorzystywaniem dzieci. Zgłoszenia można przekazywać za pomocą formularza, na adres e-mailowy lub za pomocą infolinii 801 615 005. Szczegółowe informacje na stronie https://dyzurnet.pl/

Wiele potrzebnych wiadomości dostarczą także poniższe strony internetowe:

• Uzależnienia behawioralne – poradnia on-line

Poradnia online prowadzona jest przez zespół ekspertów zajmujących się profilaktyką i terapią uzależnień, w tym uzależnień behawioralnych. Można tu bezpośrednio zadać pytanie psychologowi – specjaliście terapii uzależnień: poradnia@uzaleznieniabehawioralne.pl lub prawnikowi: prawnik@uzaleznieniabehawioralne.pl. Dostępna jest również opcja kontaktu ze specjalistami za pośrednictwem formularza kontaktowego znajdującego się na stronie. Na portalu poradni znajdują się także informacje o ośrodkach prowadzących terapię uzależnień na terenie całej Polski.